به طور کلی ٩ مزاج اصلی داریم:
٤ مزاج مفرد (گرم، سرد، خشک، تر)، ٤ مزاج مرکب (گرم و تر، گرم و خشک، سرد و خشک، سرد و تر) و ١ مزاج معتدل.
دوران حیات انسان بر حسب این حرارت و رطوبت به چهار مرحله اصلی تقسیم می شود:
مرحله رشد: از بدو تولد تا سی سالگی (غلبه رطوبت و حرارت).
مرحله جوانی: بین ٣٠ تا ٤٠ سالگی (غلبه گرمی و خشکی).
مرحله میانسالی: بین ٤٠ تا ٦٠ سالگی (غلبه سردی و خشکی).
مرحله پیری: از ٦٠ سالگی به بالا (غلبه سردی و تر).
فصول نیز دارای مزاج مشخصی هستند:
فصل بهار که مزاجش گرم و تر و مایل به اعتدال است.
فصل تابستان که مزاج آن گرم و خشک است.
فصل پائیز که سرد و خشک است.
فصل زمستان که سرد و تر است.
اعضای بدن هم دارای مزاج می باشند هر کدام به تفکیک قلب (گرم و خشک)، شریان (گرم و خشک)، ورید (گرم وخشک)، خون (گرم و تر)، کبد (گرم و تر)، گوشت (گرم و تر)، کلیه (گرم و تر)، طحال (گرم و تر)، مو (خشک و سرد)، استخوان (خشک و سرد)، زرد پی (حشک و سرد)، غضروف (خشک و سرد)، عصب (خشک و سرد)، چربی (تر و سرد)، مغز (تر و سرد) و نخاع (تر و سرد).
ایی حکیم | اولین عطاری آنلاین در ایران
انواع مزاج
دانشنامه طب ایرانی تعریف مزاج