| کلسترول که یکی از استرول هاست، ریشه در زبان یونانی دارد و شامل دو جزء کول (Chole) به معنای صفرا و استرول (Sterol) معنای جامد است. کلسترول در خون، مغز، کبد و مقدار زیاد در نسوج اعصاب یافت می‌شود.
کلسترول اصولاً در مواد غذایی با منشاء حیوانی وجود دارد. بنابراین اعضای بدن حیوان نظیر مغز گاو و گوساله و گوسفند و جگر و زردۀّ تخم‌مرغ و پنیر چرب و... منبع بسیار غنی کلسترول هستند.
اندازه گیری مقدار کلسترول در پلاسمای خون از قدیمی ترین و در عین حال آسان ترین روش هاست که نتیجه آن را نیز می توان به آسانی تفسیر کرد. بالا بودن مقدار کلسترول در پلاسمای خون در برخی موارد یکی از عوارض فرعی بیماری دیابت است که در نتیجه مختل شدن سوخت و ساز چربی در خون و مختل شدن سوخت و ساز قند در خون به وجود می‌آید و در مواردی که انسولین تزریق می شود، بلافاصله پس از تزریق، مقدار کلسترول تعدیل می‌شود.
بیش از ۱۰۰ سال قبل، ضمن تحقیقات دانشمندان روشن شد که کلسترول در تشکیل قشر پوشش داخلی دیواره سرخرگ ها نقش دارد. اغلب دانشمندان به این نتیجه رسیده اند که تصلب شرائین و ضخیم شدن و سفت شدن جدار داخلی سرخرگ ها ممکن است نتیجه سوخت و ساز ناقص و غیر عادی کلسترول در بدن باشد.
پژوهش‌های جدید نشان داده است که ضخیم شدن جداره داخلی سرخرگ ها با افزایش میزان کلسترول در خون و بخصوص بالا بودن جزء مضرّ کلسترول (LDL) ارتباط دارد. و افزایش میزان مصرف چربی حیوانی اشباع شده در غذا موجب افزایش کلسترول می‌شود.
در این حال توجه شود که کلسترول دارای جنبه های بسیار مفیدی نیز هست. کلسترول یکی از اجزای مهم و اساسی ساختمان خون و نسوج اعصاب است؛ در عکس العمل های ایمنی بدن در مقابل برخی مواد زیان آور موثر است؛ در تولید استروئیدها یا هورمون های جنسی کاربرد دارد و در کبد و اسیدهای صفراوی تبدیل شده، در روده ها برای هضم چربی ترشح می شود.
در کلسترول جزء مفیدی نیز وجود دارد که HDL (چربی با دانستیه بالا) نامیده می شود. در رژیم های غذایی باید سعی کرد از غذاهایی که دارای کلسترول کمتری است و در عین حال جزء مفید کلسترول یعنی HDL را افزایش می دهد استفاده نمود.
|